Waarom een testament noodzakelijk is bij een samengesteld gezin
Samengestelde gezinnen komen steeds vaker voor. Gescheiden ouders die al kinderen hebben en opnieuw in het huwelijk treden, zien we steeds vaker. Vaak krijgen ze ook samen nog een kind. In zo’n samengesteld gezin kun je binnen 1 gezin te maken krijgen met volle broers, stiefbroers en halfbroers (of zussen). Een dergelijke gezinssituatie kan op het gebied van erfrecht ingewikkeld worden. Het is dan ook belangrijk dat u tijdig nadenkt over de manier waarop u wenst dat de erfenis wordt verdeeld, en tijdig naar de notaris gaat voor advies.
In de komende blogs geef ik een aantal praktijkvoorbeelden van situaties die betrekking hebben op stiefkinderen. In deze blog behandelen we de situatie waarbij twee alleenstaande ouders (beiden weduwe/weduwnaar) met hun beider kinderen een samengesteld gezin vormen.
Casus:
Bart treedt in het huwelijk met Simone. Ze zijn beide op jonge leeftijd in hun vorige relatie hun partner verloren. Bart heeft twee jonge kinderen Bas en Sam. Simone is moeder van dochter Sanne. Op het moment dat Bart en Simone trouwen, is het oudste kind nog geen 5 jaar oud. De kinderen zijn nog erg jong en groeien op in een liefdevol gezin. Ze hebben een hechte band met elkaar. Ze beschouwen de stiefouder als hun eigen ouder. Hetzelfde geldt voor hun stiefbroers/zus.
Bart en Simone bouwen samen een nieuw leven op. De wens van Bart en Simone is, dat als zij komen te overlijden, hun vermogen over hun 3 kinderen (gelijk) verdeeld zal worden.
Testament
Op basis van de wet erft een stiefkind niet van een stiefouder. Als Simone en Bart geen testament hebben, dan wordt de erfenis dus niet gelijk over de drie kinderen verdeeld. Het is dan ook verstandig dat Bart en Simone een testament laten opmaken. In dit testament kunnen ze laten opnemen dat de stiefkinderen ook als erfgenaam worden benoemd. In dat geval krijgen alle drie de kinderen, in beginsel, een gelijk erfdeel.
Let op: Het is in bovenstaande situatie ook nog belangrijk om te weten of de ouder die al op jonge leeftijd is overleden een testament had en wat daarin is opgenomen. De overleden man van Simone had geen testament. De overleden vrouw van Bart had wel een testament met een zogenaamde renteclausule. Wat houdt dit in?
Op het moment dat Bart weduwnaar werd was hij samen met zijn twee kinderen erfgenaam van hun overleden partner/moeder. In het testament is opgenomen dat de kinderen hun erfdeel van moeder pas kunnen opeisen op het moment dat hun vader Bart komt te overlijden. De kinderen kregen daardoor een vordering op hun vader ter hoogte van hun erfdeel. Doordat er een rentepercentage van 6% in het testament was opgenomen, wordt de vordering die de kinderen op hun vader hebben steeds groter. Dit kan in veel gevallen ertoe leiden dat de kinderen minder erfbelasting verschuldigd zijn. In de hiervoor omschreven casus had dit echter grote (nadelige) gevolgen.
- Op het moment dat Simone komt te overlijden zijn er vier erfgenamen (Bart en de drie kinderen) die alle vier recht hebben op een gelijk deel van de erfenis van Simone. Simone heeft immers ook de twee kinderen van Bart tot haar erfgenamen benoemd. Het erfdeel van de drie kinderen is pas opeisbaar als Bart komt te overlijden.
- Als Bart vervolgens komt te overlijden dan dient de nalatenschap verdeeld te worden. De kinderen van Bart hebben op dat moment een hoge vordering op hun vader als gevolg van het overlijden van hun biologische moeder.
- Deze vordering is door de 6% rente na al die jaren enorm toegenomen. Dit heeft tot gevolg dat de kinderen van Bart eerst deze hoge schuld betaald dienen te krijgen en vervolgens het restant van de nalatenschap van Bart en Simone door 3 gedeeld wordt.
- De biologische dochter van Simone erft hierdoor veel minder dan haar twee stiefbroers.
Conclusie: er is geen sprake van een gelijke verdeling over de drie kinderen, zoals Simone en Bart wel wensten,
Gelukkig zijn Simone en Bart hier op tijd achter gekomen omdat ze tijdig naar een notaris zijn gegaan.
Hoe is dit opgelost?
Bart en Simone hebben de situatie bespreekbaar gemaakt met hun drie (inmiddels) volwassen kinderen. Zij waren het er allemaal over eens dat de erfenis gelijk verdeeld diende te worden. De kinderen van Bart zijn dan ook bereid geweest om afstand te doen van de hoge vordering op hun vader. Dit is vervolgens vastgelegd bij de notaris.
Communiceer met elkaar en ga op tijd naar de notaris
Er zijn echter veel situaties waarbij ouders er niet op tijd achter komen dat hun nalatenschap niet zo geregeld is als ze gedacht hadden. Ons advies is dan ook om, in het geval van samengestelde gezinnen, altijd naar de notaris te gaan voor advies. Ook als de gezinssituatie veranderd is het vaak belangrijk om te beoordelen of bestaand testament niet gewijzigd dient te worden.
Heeft u vragen over erfrecht of bent u betrokken bij een erfrechtgeschil, neem dan contact met ons op. Wij kunnen u als advocaat bij staan, maar wij bieden ook mediation aan op het gebied van erfrecht. In dit laatste geval is het de insteek om met alle erfgename om tafel te gaan zitten en alsnog in onderling overleg tot een goede afwikkeling te komen.
Klik hier om naar deel 2 van deze blog te gaan.
