Afkoop van partneralimentatie: waar moet u op letten en waarom kiezen voor afkoop?

Partneralimentatie wordt vaak gezien als een langslepende last die beide ex-partners nog met elkaar verbonden houdt. In veel gevallen is het afkopen van deze partneralimentatie een optie. Het heeft een aantal voor- maar ook een aantal nadelen. Zowel op persoonlijk en emotioneel vlak als in financieel en fiscaal opzicht.

Afkoop van alimentatie is alleen mogelijk bij partneralimentatie, dus niet bij kinderalimentatie. Die moet altijd betaald worden tot het kind 18 jaar is en vervolgens gaat dat over in een bijdrage in de kosten van studie en levensonderhoud (tot een kind 21 jaar oud is).

Waar moet u op letten

Voor de ontvanger of alimentatiegerechtigde geldt dat een afkoopsom van partneralimentatie fiscaal wordt belast, net zoals ‘normale’ maandelijks te ontvangen partneralimentatie. Dat is dus in één jaar een groot bedrag aan inkomstenbelasting en premie ZVW waar rekening mee gehouden moet worden. Bovendien zal door de verhoging van het inkomen in het jaar van ontvangst, ook het verzamelinkomen toenemen en zal het recht op toeslagen (kindgebonden budget, kinderopvangtoeslag, huurtoeslag of zorgtoeslag) aanzienlijk lager worden of zelfs in zijn geheel komen te vervallen. Indien daarmee geen rekening wordt gehouden, kan het voorkomen dat er toeslagen terugbetaald moeten worden.

Aandachtspunt hierbij is dat ook het gedeelte van de afkoopsom dat op een andere manier dan via een geldelijke betaling wordt gezien als belaste partneralimentatie. Een voorbeeld hiervan is de overwaarde op de gezamenlijke woning die wordt gebruikt om een (gedeelte van de) afkoop te financieren.

Voor de betaler of alimentatieplichtige is de betaalde afkoopsom fiscaal aftrekbaar. Let erop dat de afkoopsom pas ná het inschrijven van de echtscheiding in de registers van de burgerlijke stand aan de ex-echtgenoot betaald wordt. Gebeurt dit niet (dus te vroeg) dan kan dat tot gevolg hebben dat de afkoopsom wél belast is bij de alimentatiegerechtigde, maar niet aftrekbaar is voor de alimentatieplichtige.

Netto afkoop is mogelijk

De fiscale en financiële nadelen van een afkoopsom zijn grotendeels te voorkomen door in het jaar van ontbinding van het huwelijk te kiezen voor voljaarspartnerschap. Hiervoor moeten de ex-echtgenoten in het jaar van de scheiding als fiscale partners een gezamenlijke belastingaangifte doen. Simpel gezegd vallen dan de aftrekpost (voor de betaler) en de verschuldigde heffing (voor de ontvanger) tegen elkaar weg. Het eindresultaat is een netto afkoop.

Indien de alimentatieplichtige niet de mogelijkheid heeft om de afkoopsom van de partneralimentatie in één keer te voldoen, maar dat in termijnen wil doen, kan er toch gebruik gemaakt worden van de mogelijkheid van een netto afkoop. De volledige afkoopsom wordt in het jaar van echtscheiding opgegeven en de ex-partners sluiten vervolgens over het deel dat de alimentatieplichtige nog verschuldigd is, een overeenkomst van geldlening.

Twee aandachtspunten bij de netto afkoop:

  • tot 2019 was het beschreven systeem relatief makkelijk uitvoerbaar. Vanaf 1 januari 2020 is echter de afbouw van fiscale aftrekbaarheid van de partneralimentatie in gang gezet, wat met name van toepassing is bij de betaler met een hoog inkomen (> € 68.500,00). De afbouw ziet er als volgt uit: 2020: 46%, 2021: 43%, 2022: 40%, 2023: 37,05%. Hierdoor krijgt men dus de situatie dat er wellicht minder aftrek genoten kan worden door de betaler dan dat er heffing moet worden voldaan door de ontvanger. Vanaf 2020 is het uitvoeren van een netto afkoop dus maatwerk en zal er goed berekend moeten worden wat het kost en wat het oplevert voor beide partijen;
  • de aftrek van de betaler die overgeheveld kan worden naar de ontvanger, waarmee deze de heffing over de partneralimentatie kan voldoen, betreft alleen het gedeelte van de inkomstenbelasting. Over de ontvangen partneralimentatie is daarnaast nog de bijdrage ZVW verschuldigd. Eventueel kan voor dat onderdeel nog een aanvullende afspraak worden gemaakt, om ook die heffing gelijk te verdelen over partijen.
Juiste begeleiding en zorgvuldige vastlegging van de afspraken

De afkoop van partneralimentatie dient goed begeleid te worden en dient daarnaast ook zorgvuldig te worden vastgelegd in het convenant. Dit om nadelige fiscale gevolgen te voorkomen en om zo goed mogelijk gebruik te kunnen maken van de fiscale mogelijkheden (netto afkoop).

Voor de afkoop van partneralimentatie is goede timing ook van belang. Het is daarom wenselijk dat u goed en tijdig geadviseerd wordt hierover. Deze mogelijkheid, zoals zoveel fiscale constructies in echtscheidingssituaties, kan alleen benut worden wanneer echtgenoten met elkaar in overleg zijn en dit samen overeenkomen. Een rechter kan bijvoorbeeld geen afkoopsom opleggen.

Wederom een voorbeeld waarom scheidingen die in goed overleg worden geregeld, middels mediation of overleg tussen gespecialiseerde familierechtadvocaten, financieel een groot voordeel hebben.

Waarom kiezen voor afkoop

Er zijn verschillende redenen te noemen om voor afkoop te kiezen. Het grote voordeel is dat de alimentatieplichtige in één keer van zijn of haar verplichting af is en hierdoor ook emotioneel minder verbonden is met de ex-partner.

Daar komt bij dat, doordat de alimentatiegerechtigde de alimentatie ineens ontvangt, deze in veel gevallen akkoord gaat met een bedrag dat lager is dan de volledige betalingsverplichting zou zijn (gekeken naar de wettelijke termijn van de alimentatieverplichting).

Uiteraard zijn er ook nadelen verbonden aan afkoop; als de alimentatiegerechtigde bijvoorbeeld al snel een nieuwe relatie krijgt en gaat samenwonen, dan kan het zijn dat er door afkoop achteraf gezien teveel betaald is. Want wettelijk gezien eindigt bij samenwoning de alimentatieverplichting per direct. Dit risico zal ingecalculeerd moeten worden in de overweging om van afkoop van partneralimentatie gebruik te maken.

Wilt u weten of het afkopen van partneralimentatie voor u tot de mogelijkheden behoort en hoe dat er dan uit zou komen te zien? Neem vrijblijvend contact met ons op. Wij begeleiden u hier graag bij.

Blogs

Gerelateerd